Một thân gỗ ngọc am
Ngay bản thân cái tên ngọc am đã làm người nghe mường tượng ra đây hẳn không phải là một loại gỗ thông thường (am là nằm sâu dưới lòng đất). Nếu gỗ sưa được xem như thứ gỗ đắt như vàng ròng, thì ngọc am cũng được ví quý như ngọc bích.
Nhiều đại gia sẵn sàng chi vài chục triệu đồng cho một đoạn thân gỗ lũa ngọc am dùng để trang trí trong nhà hay cả trăm triệu để mua một bộ bàn ghế bằng ngọc am. Thậm chí, nhiều người chỉ cần “bê” một thân gỗ ngọc am chưa đẽo gọt về nhà, cũng được xem là sang và “chơi” lắm.
Ai cũng biết, gỗ ngọc am có màu sáng bắt mắt, hương ngọc am có mùi thơm dìu dịu, nhưng điều đặc biệt khiến đây trở thành thứ gỗ quý được nhiều đại gia lùng sục nằm ở chính những huyền thoại bao phủ quanh nó hàng trăm năm nay.
Loài gỗ dùng cho các bậc đế vương
Dân mê đồ gỗ vẫn thường rỉ tai những câu chuyện nhuốm màu huyền tích về thứ gỗ được mệnh danh “ngọc của rừng”. Ấy là thời xưa, đây là loại gỗ thường chỉ được dùng trong cung cấm của các bậc đế vương, thành phần quan lại, hay thường dân dù có tiền cũng khó lòng sở hữu được.
Một loại bồn tắm được chế từ ngọc am
Gỗ ngọc am được đẽo gọt thành những đồ vật như bồn tắm, giường, ghế, ốp vào tường, thùng xách nước… trong cung vua. Tinh dầu ngọc am dùng để nhỏ vài giọt vào nước tắm là một trong những cách xức nước hoa của các cung tần mỹ nữ. Hương ngọc am quyện với da thịt trắng trẻo của người con gái như một thứ “bùa mê” khiến các bậc đế vương say sưa, ngây ngất.
Thi thể được ướp bằng tinh dầu ngọc am, đặt trong quan tài ngọc am thì đến cả trăm năm xương thịt vẫn tươi, quần áo niệm vẫn còn nguyên không hề rách nát. Khi khai quật mộ lên có khi cách xa hàng trăm mét vẫn ngửi thấy mùi thơm thoang thoảng, tuyệt nhiên không có mùi gây gây của xương thịt người. Người được chôn cất được tẩm liệm theo phương pháp này được coi là chôn vĩnh viễn, không cải táng.
Xác ướp bằng tinh dầu ngọc am vẫn còn nguyên vẹn
Tuy nhiên, thời xưa không phải ai cũng được phép sử dụng ngọc am để chôn cất, ướp xác. Có một câu chuyện lưu truyền rằng, vua Tự Đức từng biếm chức viên quan Án sát tỉnh Quảng Bình là Nguyễn Khắc Nguyên vì vị này dám lén dùng tinh dầu ngọc am để ướp xác cho mẹ. Nghĩa là, các triều đại phong kiến quy định rất chặt chẽ việc hạng người nào mới được gìn giữ thi thể lâu dài bằng cách dùng quan tài ngọc am, ướp tinh dầu ngọc am.
Bên cạnh đó, với chi phí đặc biệt đắt đỏ và sự kỳ công của việc tẩm liệm, mai táng, không phải gia đình thường thường bậc trung nào cũng có thể làm được.
Gỗ quý để đuổi tà khí, đem lại sự thịnh vượng
Một công dụng khác khiến ngọc am được các đại gia ráo riết săn tìm, ấy là nó còn là một biểu tượng tâm linh. Các tượng gỗ, tượng thế, tràng hạt, gối đầu... được làm bằng gỗ ngọc am có tác dụng được cho rằng có thể đuổi tà khí, đón rước thịnh vượng về nhà.
Ngoài ra, nhiều người còn cho rằng, ngọc am có tác dụng chữa bệnh, tắm bằng bồn gỗ ngọc am giúp cơ thể thải độc tố, lưu thông khí huyết, ngăn ngừa rôm sảy, giúp tinh thần tỉnh táo... Thậm chí, hương ngọc am còn được coi như thứ mùi kỵ côn trùng, khiến ruồi muỗi bay xa.
Một trong số những cây ngọc am quý còn sót lại ở Hoàng Su Phì
Vì những lẽ đó, anh Trần Đức Thuấn, một đại gia có tiếng trong giới sản xuất đồ gỗ Việt Nam, khi sang Trung Quốc kể lại rằng: “Với một đại gia Trung Quốc, người ngoài đánh giá các vị đại gia này không chỉ bởi anh ta có ngôi nhà to cỡ nào, chiếc xe sang ra sao mà chính là anh bày biện gì trong phòng làm việc hay phòng khách.
Một đại gia mà trong nhà, trong phòng làm việc không có mẩu ngọc am hoặc không có vật dụng gì bằng gỗ sưa thì chưa thực sự sành điệu, đẳng cấp”.
Tuy nhiên, ngay cả nhiều người hiện tại sở hữu ngọc am vẫn băn khoăn: ngọc am có thực sự quý giá, có hay chăng những tác dụng phi thường kia hay chỉ là lời đồn thổi, huyễn hoặc.