kiến thức thi công phần thô nhà phải biết

xây dựng phần thô - bao gồm thi công kết cấu chịu lực như móng (chưa bao gồm phần gia công móng), cột, sàn, mái, kết cấu bao che tường, vách, thi công điện âm tường...Nên hiểu rằng đây là nội dung quan trọng nhất. Ngôi nhà có thể được cải tạo, thay đổi vật liệu bề mặt, thiết bị, màu sắc,...nhưng phần thô thì không thay đổi được, khó thay đổi. Mà phần thô càng chắc, càng chuẩn bị kỹ càng thì việc ý điều chỉnh phần hoàn thiện càng dễ dàng thuận lợi. Từ bản vẽ ra đến công trình thực tế, nhiều lúc ta thấy giống, thấy đúng mà không biết được còn bao điều đang ẩn sâu trong đó!

Chuẩn bị mặt bằng, làm nền móng

Từ bước này, công việc sẽ là trách nhiệm của đơn vị xây dựng, chủ nhà sẽ không cần phải lo toàn nhiều, tuy nhiên cũng cần biết rõ về những giai đoạn chủ yếu để có thể kiểm soát được công việc, tuy nhiên, cũng cần biết rõ về các giai đoạn chủ yếu để có thể kiểm soát được việc làm, chất lượng và thời gian xây dựng.

Việc chuẩn bị mặt bằng bao gồm công việc sạch, phát quang mặt đất, giải tỏa nhà và kết cấu thi công cũ, vận chuyển phế thải đổ đi. Sau lúc chuẩn bị mặt bằng, đội thợ bắt đầu vào công tác làm nền móng.

Có 3 loại móng cơ bản (móng đơn, móng băng, móng bè). Tùy theo địa chất từng vùng, theo quy mô nhà mà kỹ sư kết cấu sẽ thiết kế cho bạn. Nhà ở dân dụng thường dùng móng đơn và móng băng (trường hợp đất yếu mới gia công móng như đóng cừ tràm, ép cọc, khoan cọc nhồi...). Công việc nền bao gồm các công việc: đào đất, hút nước ngầm, đổ đất thừa, be thành đất, gia cố nền (nếu cần thiết). Việc gia cố nền ngày nay có 2 hình thức chủ yếu là ép cọc cừ tràm, cọc tre hoặc ép, khoan cọc bê tông.

Cọc tre thường là các đoạn tre 2-2.5m (cọc cừ tràm khoảng 4-4.5m) ép bằng búa tạ xuống nền đất với mật độ khoảng 25 -30 cọc/m2. Tiêu chí của việc ép cọc tre, cọc cừ tràm là làm nén chặt phần đất dưới chân công trường, tạo một điểm tỳ cho phần móng nhà.

Đối với các khu đất làm trên ao hồ lấp, hoặc nền đất không chân, đất bùn yếu đảm bảo an toàn, cần thực hiện khoan ép cọc bê tông cốt thép. Cọc bê tông cốt thép cho nhà dân dụng thường là loại có tiết diện 200 x 200 hoặc 250 x 250, mỗi đoạn 4 - 6m, bao gồm đoạn thân và đoạn mũi cọc.

các cọc bê tông này thường được đổ sẵn, vận chuyển đến công trình bằng xe tải, sau đó sử dụng máy ép cẩu lên và ép xuống đất. Có 2 loại máy ép cọc là máy ép neo và máy ép tải. Ép neo đạt tải trọng thấp (khoảng 20 -40 tấn/đầu cọc) phù hợp với các công trường quy mô lớn.

chú trọng là những loại máy ép thường dùng công suất điện 3 pha, nên chủ nhà cần đế ý chuẩn bị sẵn nguồn điện cho nhà thầu. Lúc làm hợp đồng ép cọc bê tông, chủ nhà cần làm rõ với đơn vị về các thông số cọc như mác bê tông, chủng loại thép...vì các cọc đã được đúc sẵn nên dễ làm gian dối nhằm mục đích trục lợi. Lúc vận chuyển cọc đến chân công trình, chủ nhà cần tiến hành kiểm tra tại hiện trường chất lượng của bê tông và thép theo hình thức ngẫu nhiên để tránh trường hợp cọc không đủ tiêu chuẩn làm ảnh hưởng đến chấp lượng công trường thi công. Khi ép cọc xuống đất, do địa chất nền đất không đều, nên có chỗ cọc xuống sâu, chỗ xuống nông, nên xảy ra 2 tình huống là ép âm và ép dương. Ép âm là ép sâu xuống mặt đất không thấy phần cọc nhô lên mặt đất; ép dương là thấy phần cọc nhô lên mặt đất.

Cần làm rõ chi phí với nhà thầu trong mỗi tình huống ép âm hoặc ép dương. Chủ nhà cũng cần buộc đơn vị làm theo những tiêu chuẩn đã quy định rõ ràng trong hồ sơ thiết kế nền móng do bên tư vấn xây dựng cấp như chủng loại, vị trí cọc, số lượng cọc, cọc ép thử...

Một số đế ý về việc ép cọc bê tông nói riêng và công việc móng nói chung là các việc làm khoan ép vào lòng đất rất dễ gây ảnh hưởng đến những khu đất và nhà cửa lân cận. Nên thực hiện hướng ép cọc theo chiều sao cho phần đất bị nén đẩy không hướng về bất kỳ nhà cửa hay vật kiến trúc nào. Cụ thể, chủ nhà nên tham vấn ý kiến của người có chuyên sâu.

công việc móng nhà được thực hiện sau khi gia cố nền đất hoàn thành. Móng nhà bây giờ thường là móng băng, móng bè hoặc móng cọc. Đối với những trường hợp ép cọc bê tông, thì đổ các đài móng để liên kết những đầu cọc, các đài móng lại với nhau thành một khung hệ vững chắc thông qua các dầm móng. Công việc móng bao gồm các công việc sau theo thứ tự: đan thép, ghép cốp pha, đổ và đầm bê tông, chờ bê tông ngưng kết, rút cốp pha, xây tường móng. Đây là công việc của đơn vị, tuy nhiên, chủ nhà nên phối hợp giám sát công trường, theo dõi và chỉ đạo thợ thực hiện đúng theo bản vẽ kỹ thuật.

xây dựng phần khung nhà

Thời điểm kết thúc phần nền móng cũng là thời điểm bắt đầu công việc xây dựng phần khung nhà. Khung nhà được hiểu bao gồm toàn bộ hệ khung kết cấu bê tông cốt thép, cột, dầm, đà, sàn và hệ thống tường bao, tường ngăn chia nhà. Ngày nay, dù công nghệ thi công đã đi quá xa, nhiều loại vật liệu mới ra đời, nhưng bê tông, cốt thép, gạch vẫn là các vật liệu thi công chủ yếu và phổ biến nhất.

Một hệ khung nhà bao giờ cũng gồm 5 thành phần chính: cột nhà (để truyền lực xuống đất), dầm nhà (hay đà, dùng để kết nối và truyền lực xuống những đầu cột), bản sàn (hay tấm, được đổ gối lên những hệ dầm, là nơi nâng đỡ những vật thể trong nhà), tường nhà (gồm tường bao và tường ngăn chia, được xây bằng gạch), cầu thang là bộ phận kết nối giữa những tầng nhà.

Việc thực hiện xây dựng phần khung nhà cũng như khi làm móng bao gồm các việc làm chính là: đan thép, ghép cốp pha, đổ và đầm bê tông, chờ bê tông ngưng kết, rút cốp pha, xây tường. Công việc này không đơn giản cũng chẳng phức tạp, chỉ cần lưu tâm một số điểm chính sau:

• Việc đan thép phải đúng theo chỉ định của bản vẽ kết cấu, đúng chủng loại và độ dài các cấu kiện thép. Lúc đan cần lưu tâm tránh giẫm lên thép làm xô lệch thép, làm giảm sức chịu tải. Nên có những cầu thép đặt lên trên kết cấu khi tiến hành đổ bê tông tránh làm xô lệch thép đan. Nếu đan thép sai thiết kế kết cấu sẽ ảnh hưởng lớn đến công trình: có thể bị sập, nứt....
• Việc ghép cốp pha cần thực hiện theo đúng tiêu chuẩn xây dựng, gỗ cốp pha không được lựa chọn loại gỗ quá kém phẩm chất, có thể bị bục vỡ trong quá trình đổ dầm bê tông. Kết nối các cốp pha thật chặt và gọn gàng. Nếu việc ghép cốp pha không được thực hiện tốt thì bê tông và vữa bị phân tầng, rỗ mặt...
• Việc đổ dầm bê tông có thể thực hiện thủ công bằng máy trộn bê tông, cũng có thể thực hiện bằng xe trộn bê tông chuyên dụng, bơm bê tông bằng vòi bơm. Quá trình trộn cần coi trọng đúng tỷ lệ giữa cốt liệu và chất kết dính sao cho hỗn hợp bê tông bảo đảm đúng tiêu chuẩn. Lúc đầm bê tông phải lưu ý đầm đều tay, không được bỏ sót bất kỳ chỗ nào.

Cấp phối bê tông: Có 3 loại cấp phối cơ bản:

• Bê tông 20 Mpa thường được gọi là Mác 200 dành cho móng, cột, dầm, sàn đối với căn nhà nhỏ cấp 4 và những hạng mục bê tông cần cường độ thấp ít quan trọng.
• Bê tông 25Mpa thường gọi là Mác 250 dành cho móng, cột, dầm, sàn đối với các căn hộ lớn hơn, có 1 đến 2 tầng và các hạng mục bê tông cần cường độ trung bình.
• Bê tông 30Mpa thường được gọi là Mác 300 dành cho những ngôi nhà lớn hơn từ 3 đến 4 tầng và các hạng mục bê tông cần cường độ cao hơn (đối với các nhà từ 4 tầng trở lên nên thử nghiệm cấp phối bê tông trước khi sử dụng).

Cấp phối vữa xây tô: khi chúng ta xây tường và tô tường nên sử dụng 2 cấp phối vữa khác nhau. Cấp phối vữa xây và vữa tô.

Cấp phối thích hợp dành cho vữa xây tô:

• Đối với vữa xây tường, chúng ta nên trộn đúng cấp phối: 1 thùng bê xi măng trộn chung với 4 thùng bê cát hay 1 bao xi măng trộn với 8 thùng bê cát (Mác 100)
• Đối với vữa tô tường, chúng ta nên trộn đúng cấp phối: 1 thùng bê xi măng trộn chung với 5 thùng bê cát hay 1 bao xi măng trộng với 10 thùng bê cát (Mác 75)

đế ý: Hỗn hợp được đong đếm bằng thùng có cùng dung tích (thể tích thùng bê đong là 20 lít).

- Việc rút cốp pha cần chú ý sao cho thời gian ngưng kết của bê tông phải đủ ngày, không nên vì tiến độ gấp gấp gáp mà rút cốp pha sớm, gây ra nhiều hư hại, tai nạn sập bê tông đáng tiếc. Rút cốp pha dành cho cột là sau 24h, dầm đà sàn là sau 28 ngày.

- Việc xây tường cần quan tâm xây làm thế nào cho thẳng, mạch đều. Trong quá trình xây cần liên tục kiểm tra độ thẳng bằng quả dọi. Vữa xây cần trộn đúng tỷ lệ, đảm bảo độ kết dính và chống nước thẩm thấu qua. Việc bảo dưỡng bê tông và vữa giai đoạn này là rất quan trọng để có chất lượng tốt nhất cho phần thô.